اگر بخواهیم صادق باشیم بسیاری اوقات فرصت یا حوسله آغاز یک مکالمه مفید و موثر را نداریم و ترجیح می دهیم سوالات از پیش تعیین شده ای همچون "امروز مدرسه چطور بود؟" را از فرزندانمان بپرسیم به این امید که خودشان بیشتر توضیح بدهند و ما را از زیر و بم آنچه در مدرسه گذشته مطلع کنند.
اما واقعیت این است که وقتی چنین سوالی می پرسیم احتمال اینکه فرزند ما پاسخ مناسب و مورد نظر ما را بدهد واقعا کم است. اکثر بچه ها در مقابل چنین سوالاتی، پاسخ هایی از قبیل " خوب بود"، "خبر خاصی نبود"، "همه چیز مرتب بود" می دهند.
سوالات ذیل به شما کمک می کند از فرزندتان در هر سنی، سوالات دقیق تری بپرسید و پاسخ های مناسب تری دریافت کنید:
1. به من در مورد لحظه ای بگو که برای یاد گرفتن یک موضوع واقعا هیجان زده شدی؟
2. در مورد لحظه ای بگو که در کلاس احساس گیجی و سردرگمی کردی.
3. وقتی به امروزت در مدرسه فکر می کنی، آیا چیزی هست که عمیقا تو را درگیر کرده باشد؟ آیا سوالی در ذهنت مانده که هنوز جواب نگرفته است؟
4. آیا لحظاتی بود که احساس ترس یا نگرانی کرده باشی؟
5. آیا امروز لحظاتی بوده که حس کردی مورد بی احترامی از طرف شخصی قرار گرفته ای؟ در این مورد توضیح بده.
6. آیا لحظاتی بوده که حس کرده باشی یکی از همکلاسی هایت واقعاً هوای تو را دارد؟
7. آیا امروز اوقاتی بوده که حسابی به خودت افتخار کرده باشی؟
8. چطور است در مورد مکالمه ای با دوستت که حسابی تو را خوشحال کرده صحبت کنیم.
9. آیا امروز با موضوع دشواری رو به رو شده ای؟
10. از چه چیزی در مورد امروز احساس رضایت داری؟
11. امروز چه چیزی را در مورد خودت یاد گرفتی؟
12. آیا امروز با موضوعی رو به رو شدی که دوست داشته باشی با هم در موردش مشورت و همفکری کنیم؟
13. چه برنامه ای برای فردا خواهی داشت؟
14. آیا موضوعی هست که بخواهی قبل از خواب برای من بگویی تا احساس سبکی کنی؟
***
چند نکته در مورد نحوه سوال کردن
اینکه چه وقت و چطور این سوالات را بپرسیم در پاسخ هایی که ممکن است دریافت کنیم بسیار موثر است. معلوم است که قرار نیست همه این سوالات را مثل یک لیست از پیش تعیین دشه هر روز تکرار کنید. این سوالات تنها به عنوان کمکی به شما برای انتخاب صحیح نحوه مکالمه با فرزندتان پیشنهاد شده اند و این شما هستید که باید بسته به شرایط و اتفاقاتی که ممکن است رخ داده باشد، از بین آنها انتخاب می کنید که چه سوالی مناسب چه زمانی است.
وقتی از فرزندتان در مورد روزش در مدرسه می پرسید، باید دقت کنید که تمرکز کافی داشته باشید موقع غذا پختن، تماشای تلویزیون یا کار با کامپیوتر وقت مناسبی برای آغاز یک مکالمه دو طرفه موثر نیست.
اگر پرسیدن در مورد مدرسه را به یک روال عادی زندگی بدل کنید، کمک می کنید فرزندتان با پیش بینی اینکه به زودی در مورد نگرانی ها و مسائلی که با آن رو به رو بوده، فرصت صحبت و همفکری با شما را خواهد داشت، احساس آرامش بیشتری کند. و لازم نباشد برای آغاز یک مکالمه دشوار، استرس غیر لازمی را تحمل کند.
