ایرنا در گفتگو با کارشناسان و مسئولان تربیتی:
اتاق‌های بازی و خلاقیت با وجود اهمیت آنها در فرآیند تعلیم و تربیت و شکوفایی استعدادها و مهارت آموزی جای این مکان‌ها در دبستان‌های استان البرز خالی است. یکی از مهمترین و موثرترین دوران زندگی انسان بی شک دوران کودکی است، دورانی که در آن شخصیت فرد پایه ریزی شده و شکل می‌گیرد، پرورش خلاقیت‌ها در همین دوران باید با کمک والدین و مدارس به آن پرداخته شود.
کارشناسان تربیتی از امکانات و ابزارهایی مانندد کتاب، موسیقی، داستان‌گویی والدین، فضاسازی مناسب برای ایجاد تخیل در کودکان، قبول عادات عجیب در کودکان، قبول دوستان تخیلی فرزندان و تعیین محدودیت‌های نسبی را از جمله عوامل مؤثر در پرورش خلاقیت کودکان می‌دانند.
ایجاد خلاقیت در کودکان به آنان کمک می‌کند که مشکلات خود را آسان‌تر حل کرده و با ذهن بازتری از چالش‌های پیش رو در زندگی با موفقیت عبور کنند. جایگاه دوره ابتدایی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مورد تاکید قرار گرفته است لذا ایجاد بسترهای مناسب برای تربیت و آموزش در دوران کودکی بیش از دوره‌های دیگر تحصیلی اهمیت دارد. کودک را نباید یک بزرگسال محسوب کنیم به همین دلیل استفاده از بازی و سرگرمی در این دوره باید در محوریت کاری قرار گیرد تا دانش آموزان نکات آموزشی را به زبان بازی و سرگرمی یاد بگیرند. بر این اساس فعالیت اتاق‌های بازی بیانگر توجه به یادگیری عمیق، شاداب و ماندگار است که دانش آموزان از پایه اول تا سوم و نو آموزان پیش دبستانی را شامل می‌شود.
اتاق بازی و فکری نقشی چون کارگاه مهارتی
فاطمه فیضی، روانشناس البرزی چنین می‌گوید:
اتاق بازی در مدارس نقشی همانند کارگاه یادگیری مهارت آموزی دارد. وی با اشاره به اینکه بازی در روند آموزش و یادگیری دانش آموزان مهم و موثر است، افزود: در دوران پیش دبستانی و ابتدایی تنها چیزی که می‌تواند زبان و فهم مشترک میان کودکان و اولیای مدرسه ایجاد کند بازی است به گونه‌ای که امروزه بسیاری از درمان‌ها هم از طریق بازی صورت می‌گیرد و به رفع مشکل کمک می‌کند.
این طرح که اتاقی در مدرسه به اتاق بازی اختصاص داده شود، علاوه بر جنبه درمانی و یادگیری موجب می‌شود که آموزش عملی‌تر و کاربردی تر شود. یادگیری کودکان با وسایلی که برایشان دلپسند و خوشایندتر باشد، بیشترخواهد بود. این روانشناس با بیان اینکه وسیله بازی برای کودکان، یک فضای امن روانی ایجاد می‌کند، یادآورشد: داشتن اسباب بازی هم پیوندی میان خانه و مدرسه ایجاد می‌کند که دانش آموز می‌تواند همان احساس امنیت داخل خانه را در مدرسه داشته باشد.
شرط رسیدن به این هدف، وجود فردی کارشناس است که در زمینه‌ّای بازی درمانی و روانشناسی کودکان کار کرده است و همپای آنان در اتاق اسباب بازی حضور دارد. بدون هدایتگری افراد روانشناس و کارشناس در حوزه آموزش کودکان این اتاق نتیجه‌ای جز بازی و سرگرم شدن صِرف نخواهد داشت.
این روانشناس البرزی درباره نقش اسباب بازی در آموزش مهارت‌های اجتماعی پرداخت و افزود: به وسیله اسباب بازی می‌توان به دانش آموز، مهارت‌های زندگی را یاد داد. دانش آموز یاد می‌گیرد که در ارتباطات بین فردی، جملات محبت آمیز بکار ببرد و با خوشرویی و مهربانی وسایل بازی را به اشتراک بگذارد. کودکان در بازی یاد می‌گیرند علاوه بر ایجاد رابطه مشترک با همنوع خود، از قانون هم تبعیت کنند واز وسیله بازی در زمان و مکان مشخص استفاده کنند و پس از بازی، آن را سرجای خود قرار دهند.
بازی کودکانه و خلاقیت آفرینی
فاطمه رمضان زاده، معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش ناحیه سه کرج چنین اظهار می‌نماید:
باید اجازه خلاقیت، کشف کردن و بازی کودکانه را به دانش آموزان بدهیم. سند تحول بنیادین نقشه راه حرکت ماست و تعلیم و تربیت یک علم است و یادگیری زمانی در کودکان به نتیجه مطلوب می‌رسد که همراه با دست‌ورزی و فعالیت‌های عملی و بازی باشد.
لازم است در کودکی اجازه خلاقیت، بازی کودکی و کشف کردن به آنها داده شود. کودکان نباید با یکدیگر مقایسه شوند و با تربیت صحیح از طریق بازی و یادگیری شاهد ایرانی آباد وآینده‌ای درخشان باشیم. ایجاد تفکر جدید و تغییر در نوع نگاه معلمان و والدین کاری یک شبه نیست و نیازمند زمان است. در سند تحول بنیادین به دنبال این هستیم که از بسترهای مناسب برای تربیت در دوران کودکی استفاده کنیم و استفاده از بازی و سرگرمی را در این مقطع، محور کار قرار دهیم.
با راه اندازی اتاق‌های بازی و یادگیری در مدارس ابتدایی و بهره گیری از ابزار هنر و ادبیات در امر یادگیری با برنامه‌هایی همچون یار مهربان، انس با کتاب، داستان و...تلاش می‌کنیم نشاط و شادابی را در مدارس بیشتر کنیم.
بازی‌های فکری و خلاقیتی که می‌تواند دانش‌آموزان را به تفکّر و خلاّاقیت و فعالیت‌های بدنی وادار کند، باید در مسیر آموزش قرار گیرد. پایه تربیتی، علمی و پیشرفت دانش‌آموز در دوره ابتدایی شکل می‌گیرد که آموزش و پرورش برای این کار برنامه محور حرکت می‌کند.
رویکرد تربیتی اتاق بازی
فرزاد شعبانی، مدبرآموزش و پرورش ناحیه یک کرج چنین اظهار می‌دارد:
گشایش اتاق بازی در راستای اهداف تربیتی سند تحول و رشد و شکوفایی خلاقیت‌های دانش آموزان و ارتقای کیفیت یادگیری و عمق بخشی به آن است.
فرزاد شعبانی با اشاره به اینکه سند تحول آموزش و پرورش از رویکرد تربیتی برخوردار بوده و این اتاق‌ها نیز در راستای اجرای ساحت‌های ششگانه سند تحول بنیادین است، تصریح کرد: آموزش توام با یادگیری از گذشته در نظام تعلیم و تربیت به صورت غیر مستقیم بوده و در کلاس درس معلمان آن را اعمال می‌کردند. وی هدف از اجرای طرح بازی و یادگیری این است که با استفاده از بازی به عنوان یک عامل یادگیری و شاداب سازی مدرسه، رغبت دانش آموزان را برای تعلیم و تربیت بیشتر کنیم. در این طرح بازی‌های ذهنی، فکری و حرکتی و همچنین بازی‌های بومی و محلی برای یادگیری بهتر دانش آموزان استفاده می‌شود.
بازی علاوه بر سرعت رشد شناختی کودکان و یادگیری درباره خود، جهان پیرامون و اطرافیان و همچنین حل مسائل را برای کودک ارتقا می‌بخشد. کودکان از طریق بازی زندگی در آینده را تمرین می‌کنند. بازی از جمله ساز و کارهایی است که می‌تواند جریان آموزش و یادگیری را در دوره ابتدایی به ویژه دوره اول به جریانی شوق انگیز، نشاط بخش و ایجاد خلاقیت تبدیل کند.
شعبانی از دیگر اهداف اجرای این طرح را افزایش نشاط و شادابی و کاهش استرس و اضطراب در دانش آموزان دوره ابتدایی و شوق انگیز کردن محیط‌های یادگیری ذکر کرد.
راه اندازی اتاق‌های بازی در مدارس البرز
یونس جاوید نسب، روانشناس و رئیس اداره دوره اول ابتدایی آموزش و پرورش البرز می‌گوید:
راه اندازی اتاق‌های بازی در مدارس ابتدایی این استان در دستور کار قرار گرفته است. باید در دوره ابتدایی توجه ویژه‌ای به دانش‌آموزان صورت گیرد زیرا این دوره بهترین زمان در آموزش و پرورش است. امیدوارم در آینده در کنار مطالب درسی و آموزشی فضاهایی برای دانش‌آموزان در نظر گرفته شود که به امر مهم بازی، تفریح، پرورش ذهن و خلّاقیت و نشاط دانش آموزان بپردازد.
راه اندازی اتاق بازی کودک در مدارس برای فراگیری بهتر مطالب آموزشی و تربیتی توسط دانش‌آموزان از برنامه‌های آموزش و پرورش البرز در دوره ابتدایی است که در حال آماده سازی مقدمات اولیه این طرح مهم برای اجرا در مدارس ابتدایی استان البرز هستیم. دانش آموزان باید در کنار بازی‌های فکری, بیشتر در فضایی که مناسب بازی‌های حرکتی است و امکان جنب و جوش دارند به فعالیت بپردازند، در غیر اینصورت در آینده با یک نسل نشسته و بی تحرک مواجه خواهیم بود زیرا تمام بازی‌ها و سرگرمی‌های آنان در فضای مجازی است.
این مسئول با بیان این که در بحث آموزش دانش‌آموزان نمی‌توان از زور و اجبار استفاده کرد، افزود: این بازی‌های فکری باعث می‌شود، آموزش به دانش‌آموزان به صورت غیرمستقیم انجام شود و آنها با علاقه بیشتری آموزش‌ها را فرا گیرند. بازی‌هایی که در این اتاق‌های بازی در نظر گرفته شده، می‌تواند به خوبی فکر، خلاقیت و تمرکز دانش‌آموزان را تقویت کند و آنها را به تحرک و کار گروهی تشویق کند و این هدفی است که باید در آموزش ابتدایی به دنبال آن بود.
بازی‌های فکری با کنار هم قرار دادن خانواده‌ها و بچه‌ها، یک فرصت تعامل سازنده میان آنها ایجاد می‌کند. این فرصت برای خانواده هایی ایجاد می‌شود که شاید در حالت عادی نتوانند به راحتی با فرزندان خود صحبت کنند اما از طریق انجام بازی‌های فکری به خوبی می‌توانند رفتارهای فرزند خود را از نظر روحی و روانی و میزان شرکت‌پذیری در کار‌های گروهی رصد کنند.
جاوید نسب با بیان این که در بحث آموزش دانش‌آموزان نمی توان از زور و اجبار استفاده نمود، بیان داشت: این بازی‌های فکری باعث می‌شود، آموزش به دانش‌آموزان به صورت غیر مستقیم انجام شود و آنها با علاقه بیشتری آموزش‌ها را فرا گیرند.
استان البرز ۵۰۰ هزار دانش آموز دارد که ۲۵۰ هزار نفر آن در دوره ابتدایی تحصیل می‌کند.
