در شروع هر سال تحصیلی جدید، ما شاهد اجرای روش های جالب و متفاوت توسط مسئولین و مربیان برای جذاب سازی محیط آموزشی دانش آموزان هستیم. تجربیات من (نویسنده) به عنوان یک مربی بعد از بازدید از محیط های آموزشی مختلف، این ایده را برایم به دنبال داشت که در اینجا ۲۰ روش برای ایجاد کلاس هایی امن، باز و جذاب را به شما ارائه کنم.
۱- در ایجاد جامعه ای سالم در کلاس درس باید در تمامی طول سال تلاش کنید.
بهتر است تدریس به گونه ای باشد که استراتژی ها و فعالیت های مورد نیاز بین دروس آموزشی گنجانده شده باشد و شرایطی برای دانش آموز فراهم کنید که بتواند افکار و نظرات خود را در روابط و همکاری های عملی ابراز کند. این امر به رشد و حفظ احساس امنیت عاطفی در کلاس درس کمک خواهد کرد.
۲- فعالیت های انجام شده توسط دانش آموزان را بر روی بورد نصب کنید.
هنگامی که مقالات، اشعار، پروژه ها و امتحانات دانش آموزان بر روی دیوار یا بورد نصب شود، آنها به نوعی خود را در فعالیت های کلاس سهیم می دانند. هنگامی که دانش آموزان به پیرامون خود در جمع نگاه می کنند و آنچه که نتیجه کار خودشان است را بر روی دیوار یا بورد می بینند، به طور حتم احساس آرامش بیشتری پیدا می کنند. حتی اگر نیاز است که از پوسترهای مختلف برای ارائۀ این اطلاعات استفاده شود، از آنها بخواهید که آن پوسترها را خودشان درست کنند.
۳- چانه زدن ممنوع!
دانش آموزان باید بدانند که در مورد قوانین کلاس درس نمی توانند چانه بزنند یا معامله کنند. یکی از مهم ترین مواردی که بهتر است رعایت شود به نام صدا نکردن دانش آموز است.( اعلام شرایط و قوانین برای عموم گفته شود و نه به فردی خاص) بچه ها از اینکه در کلاس به طور متمایز نامشان برده شود احساس ناامنی می کنند.
۴- هنگامی که موضوعی را نمی دانید، به آن اعتراف کنید.
زمانی که از خود صداقت نشان دهیم و اعتراف به ندانستن کنیم، اعتماد دانش آموزان به ما بیشتر می شود. در چنین شرایطی می توان از یک پیشنهاد قدرتمند هم استفاده کرد، می توانید بگویید: "ممکن است کس دیگری این موضوع را بداند و یا بتواند برای ما پی گیری کند".
۵- همراه با دانش آموزان، خود نیز کتاب ها را بخوانید.
این عمل باعث می شود که یک پیام قوی برای آنها تداعی شود. اینکه من به شما نمی گویم چه چیزی را بخوانید تا نمره بگیرید، بلکه همراه با شما مطالب درسی تان را مرور می کنم. همان گونه که می بینید اعمال من، همان چیزی را نشان می دهد که سعی می کنم شما آن را درک کنید. من هم مانند شما و همزمان با شما، مطالعه می کنم.
۸- آرام باشید.
هر گاه که یک آموزگار خلق و خوی خود را در کلاس درس از دست می دهد، برای جبران آن باید تلاش زیادی کند و این امر برای ایجاد اعتماد و امنیت مجدد، میان دانش آموزان کلاس بسیار زمان بر است. در هنگام ناراحتی یا عصبانیت خودتان را کنترل کنید، بیرون بروید و نفسی تازه کنید.
۷- از هر فرصتی برای محبت کردن استفاده کنید. مطمئن باشید الگوی خوبی برای آنها خواهید بود.
۸- با دانش آموزان خود به گردش بروید.
نشست و برخاست با دانش آموزان نه تنها به شما این فرصت را می دهد که بر کارهای آنها بیشتر نظارت داشته باشید، بلکه شناخت بیشتری از هر گونه تنش و یا انرژی منفی در بین شاگردان را نیز به شما می دهد. گردش رفتن فرصت بزرگی برای شنیدنِ سوالات و ایده های آنهاست.
۹- اختلافات شاگردان را قبل از تبدیل شدن به مشکلات بزرگتر، از بین ببرید.
اگر تنش بین دانش آموزان در حال شکل گیری است، با ایجاد زمان و مکان مناسب و با میانجیگری خود، آنها را به مذاکره و تعامل دعوت کنید.
۱۰- همراه با دانش آموزان بنویسید.
این عمل باعث می شود که یک پیام قوی برای آنها تداعی شود؛ "من دوست دارم بنویسم و از شما هم نمی خواهم که برای نمره بدست آوردن بنویسید. شما می بینید که من هم می توانم با مشکلاتی مشابه مشکلات شما، یک شعر یا یک نامه را بنویسم و حتی گاهی باید لغات را خط بزنم و واژۀ جدیدی جایگزین کنم. من هم به خودم شانس تجدید نظر در انتخاب هایم را می دهم".
۱۱- از آسیب پذیری انسان برای دانش آموزان خود صحبت کنید.
با این کار آنها به نوشتن و صحبت کردن دربارۀ ترس ها، تنهایی ها و اشتباهات خود تشویق می شوند. به آنها توضیح دهید که همۀ ما انسان ها، شبیه هم هستیم و می توانیم از همه این موارد درس بگیریم و عبور کنیم.
۱۲- نتایج اشتباهاتشان را پی گیری کنید.
این موضوع هم از قوانین تغییر ناپذیر، غیرقابل بحث و معامله کردن است. دانش آموزان باید بدانند که برای تخلفات جدی، عواقبی هم در نظر گرفته شده است. در هر صورت دانش آموزان دیگر به نشانه هایی برای امن بودن کلاس درس احتیاج دارند.
۱۳- بیشتر لبخند بزنید.
همه‌ی ما درباره‌‌ی معجزه لبخند می دانیم. با لبخند خود، دانش آموزانتان را مورد محبت قرار دهید. با گذشت زمان خواهید دید که با این کار بیشتر مورد محبت آنها قرار خواهید گرفت.
۱۴- در مواجهه با مشکلات صبور باشید.
آنها متوجه صبر شما هستند و از شما صبور بودن را می آموزند.
۱۵- به دانش آموزان یاد دهید که چگونه مشکلات را حل کنند.
این امر بسیار مهم و خوب است که ایده و راه حل هایی از سوی خود دانش آموزان مطرح شود. این راه یعنی به جای توضیحات خسته کننده و طولانی، از خودشان سوال کنید و راهکار بخواهید. برای مثال؛ "چه کاری باید کرد که تکالیف به موقع انجام شوند؟ شما پیشنهاد دهید و من می نویسم..."
۱۶- با دانش آموزان خود بخندید.
این عمل حاوی این پیام قوی خواهد بود؛ همان طور که ما نباید همیشه جدی باشیم، یادگیری هم می تواند در چهارچوبی نه چندان جدی انجام شود. در هنگام امتحانات که تنش زیاد است، هیچ مانعی برای داشتن یک محیط شاد که بتوانیم با یکدیگر بخندیم وجود ندارد.
۱۷- در هنگام تدریس، گزینه های پیشنهادی را به صورت چند گزینه ای مطرح کنید.
اگر تمرینات را با "شما سه گزینه دارید..." شروع کنید دانش آموزان تشویق می شود که دربارۀ گزینه ها مختلف بیشتر فکر کند. با دادن حق انتخاب، این پیام را به آنها ارسال می کنید؛ به تصمیمات شما احترام گذاشته می شود.
۱۸- شادی، دانش آموزان را در شرایط بهتری نگه می دارد.
شاد بودن، خوب و مسری است اما باید در این کار تعادل را هم در نظر گرفت. گاهی شادی بیش از حد می تواند مخرب باشد.برای مثال؛ تعطیلات، یک فیلم جذاب از «تِد» یا حتی تغییر سطح آموزش کمک می کند که شاگردان در کلاس درس از حالت یکنواختی و کسالت خارج شوند.
۱۹- با دانش آموزان خود بنشینید.
نشستن روی یک صندلی کلاس درس برای یک فرد بزرگسال ممکن است که زیاد هم راحت نباشد ولی به شما کمک می کند که دانش آموزان حتی برای دقایقی، شما را جزو خودشان احساس کنند. این لحظات بهترین زمان برای مطرح کردن پرسش های استراتژیک و مهم است زیرا آنها در این حالت با تمام وجود گوش می دهند.
۲۰- هنر و موسیقی، خوراک روح است.
از ترکیب هنر و موسیقی در کلاس درس و میان دروس آموزشی خود استفاده کنید.
