با پیشرفت فناوری هر روز شاهد ورود ابزارهای جدیدی به بازار هستیم که هدف واحد آنها این است که زندگی را آسان تر و البته سازگارتر با تکنولوژی کنند. روزی که کامپیوترهای خانگی به خانه‌های مردم سر زد، کسی فکرش را هم نمی‌کرد که چند سال بعد بتواند اطلاعات خود را در وسایل الکترونیکی قابل حملی مانند لپ تاپ، تبلت، گوشی‌های هوشمند، انواع رم‌ها و... ذخیره کند؛ اتفاقی که حالا دیگر تا حدودی سبب تغییر سبک زندگی انسان‌ها و حتی برخی عادت‌ها شده است که عادت کتابخوانی هم از این قاعده مستثنی نیست. تاکنون بسیاری تصور می‌کردند هیچ چیزی جای کتاب‌های چاپی و کاغذی را نمی‌گیرد ولی تکنولوژی کم کم جای پایش را در این حوزه نیز محکم کرده است طوری که محققان شرکت آنلاین و چند ملیتیPWC) PricewaterhouseCoopers)پیش بینی رشد قابل توجه استفاده از کتاب‌های الکترونیک(e-books) به جای کتاب‌های کاغذی را کرده‌اند. این گروه تخمین زده‌اند که تنها در بریتانیا میزان فروش کتاب‌های الکترونیک تا سال 2018 به 3 برابر رقم آن در سال گذشته میلادی می‌رسد. این میزان فروش، ارزشی معادل یک میلیارد پوند خواهد داشت که این رقم نسبت به ارزش 380 میلیون پوندی آن در سال 2013 جهشی چشمگیر نشان می‌دهد.
همچنین در گزارش این شرکت آمده است که برخلاف رشد مناسب فروش کتاب‌های الکترونیک، میزان فروش کتاب‌های چاپی تا سال 2018 کاهشی چشمگیر خواهد داشت و در این سال با 912 میلیون پوند، به یک سوم میزان فروش سال 2013 می‌رسد یعنی33 درصد کاهش نشان می‌دهد. ورود تکنولوژی به عرصه زندگی و خلوت مردم بریتانیا بر کتابفروشی‌های این کشور نیز تأثیر گذاشت طوری که در سال 2012 ، 73 کتابفروشی مستقل تعطیل شد که این رقم به این معناست که هر هفته بیش از یک کتابفروشی در این کشور بسته شده است. به این ترتیب در حال حاضر در کل بریتانیا تنها هزار و 28 کتابفروشی وجود دارد که البته در بیشتر آنها نیز کتابخوان‌های kobo یعنی (kobo readers) و کتاب‌های الکترونیک ارائه می‌شود. در قالب قرارداد همکاری و تفاهمنامه‌ای که با مجمع کتابفروشان بریتانیا منعقد شده است در حال حاضر WH smith و سایر کتابفروشی‌های بزرگ و عمده، بخشی از فضای کتابفروشی خود را به فناوری اختصاص داده‌اند که تعداد قابل توجهی کتابخوان الکترونیک و تبلت را ارائه می‌دهد. بسیاری، روند رو به رشد کتاب‌های الکترونیک را در نتیجه افزایش استفاده از وسایل الکترونیکی مانند تبلت می‌دانند. طوری که گفته می‌شود تا سال 2018 نیمی‌از جمعیت بریتانیا حداقل یک تبلت، ipadیا کتابخوان‌های الکترونیک مانندkindle از شرکت آمازون،kobo و... خواهند داشت. همچنین تحقیقات این شرکت آنلاین نشان می‌دهد در سال 2013 آمازون 79 درصد بازار کتاب الکترونیک بریتانیا را در دست داشت و کتابخوان‌های اپل با 9 درصد و موتور جست‌وجوی گوگل با 8 درصد در جایگاه سوم قرار داشتند.
مردم بریتانیا در عصر طلایی کتابخوانی و مطالعه قرار دارند و در هر ساعت از شبانه‌روز تنها با یک کلیک می‌توانند به کتاب خود دسترسی داشته باشند بدون این که نیازی به حضور فیزیکی و مراجعه به کتابفروشی‌های سطح شهر داشته باشند یا در انتظار بازشدن این کتابفروشی‌ها بمانند. در حال حاضر مردم بریتانیا حتی با استفاده از یک اپ اندرویدی ویژه که توسط شرکت Tesco ارائه شده است می‌توانند کتاب‌های الکترونیک را خریداری کنند یا آن را به طور رایگان در خواروبار فروشی‌ها و سوپرمارکت‌هامطالعه کنند.
در این گزارش همچنین آمده است درآمد کل فروش کتاب در سراسر جهان در سال 2013 پس از چند سال پیاپی رکود، بالاخره رشد کرد و پیش بینی می‌شود به موازات رشد فروش کتاب‌های الکترونیک، چین که امسال (2014) از ژاپن پیشی گرفته است، در سال 2018 دومین بازار بزرگ کتاب جهان شود یعنی از آلمان نیز پیشی خواهد گرفت تا با درآمد 2/13 میلیارد دلار بعد از امریکا با درآمد 37 میلیارد دلار در جایگاه دوم قرار گیرد. هرچند بخش عمده‌ای از این درآمد به کتاب‌های الکترونیک بازمی‌گردد ولی تنها 14 درصد درآمد کتاب‌های آموزشی جهان در سال 2018 مربوط به کتاب‌های الکترونیک می‌شود که البته این رقم نسبت به 2013 که 7 درصد بوده است رقم مناسبی محسوب می‌شود.
در هر حال کتاب‌های تخصصی بدون توجه به اقتصاد کشورها با سرعتی زیاد رو به دیجیتالی شدن پیش می‌رود طوری که پیش بینی می‌شود در سال 2018 درآمد حاصل از کتاب‌های تخصصی دیجیتال 36 درصد بیشتر شود و درآمد و ارزش این کتاب‌های الکترونیک به حدود 8/8 میلیارد دلار خواهد رسید.
فروش کتاب‌های الکترونیک در گوشه و کنار جهان
این روند رو به رشد حضور فناوری تنها به بریتانیا محدود نمی‌شود و در سایر کشورها نیز هر چند با آهنگ ملایم ولی چنین رشدی دیده می‌شود. بسیاری، رشد کتاب‌های الکترونیک در سطح جهان را به دلیل توسعه و فراگیر شدن اینترنت حتی در مناطق محروم با روش‌های مختلف از جمله بالن گوگلی، هواپیمای فیس بوک، اجرای انواع طرح‌ها و... می‌دانند. این گروه معتقدند علاقه مردم به فناوری‌های نوین ارائه شده برای گوشی‌های هوشمند و... از دیگر دلایل این رشد است چون حالا دیگر همه تلفن‌های هوشمند قابلیت خواندن کتاب‌های الکترونیک را دارند و کاربر بدون این که هزینه چندانی برای کتابخوان‌ها انجام دهد می‌تواند در هر ساعت از شبانه روز بدون حمل کتاب‌های سنگین، به مطالعه بپردازد.
حتی در بخش‌هایی از آفریقا مانند لاگوس که زیرساخت‌های چندان مناسبی برای اینترنت و کتاب‌های الکترونیک وجود ندارد بازهم بسیاری از مردم، کتاب‌های دیجیتال را ترجیح می‌دهند. کشورهای آفریقایی، 2 تا 3 درصد بازار کتاب الکترونیک جهان را در اختیار دارند ولی در این میان، آفریقای جنوبی با ارزش 4 میلیون یورو، بازاری رو به رشد برای این قاره محسوب می‌شود. وضع کتاب‌های الکترونیک در غرب آفریقا، غنا و نیجریه نیز رو به بهبود است و هرچند در شرق آفریقا مردم با مشکلات زیرساختی بیشتری روبرو هستند ولی در کنیا اوضاع نسبتاً مناسب است. در هندوستان نیز فعالان عرصه کتاب می‌گویند خرید و فروش کتاب‌های الکترونیک بین 2 تا 5 درصد بازار را به خود اختصاص می‌دهد که این رقم در مقایسه با 30 درصد در بازارهای موفق جهان بسیار ناچیز است اما تلاش‌ها برای سرعت گرفتن رشد آن ادامه دارد. در این کشور به موازات افزایش استفاده از تلفن‌های هوشمند و افزایش دسترسی مردم به اپ‌های مطالعه کتاب‌های الکترونیک، میزان فروش این کتاب‌ها نیز روندی صعودی به خود گرفته است.
دیتو، صاحب بزرگ‌ترین کتابفروشی هندوستان معتقد است از نوامبر سال 2012 که سایت کتاب‌های الکترونیک را در کتابفروشی خود راه‌اندازی کرده است، فروش این کتاب‌ها 8 برابر شده است. این کتابفروشی همچنین اپ‌هایی ویژه ارائه داده است که کاربر با استفاده از آن می‌تواند برخی از متون کتاب را علامتگذاری، یادداشت و حاشیه نویسی کند، به طور همزمان به دیکشنری دسترسی داشته باشد، صفحات را شخصی سازی کند و از همه مهم تر این که کتاب‌ها را به صورت صوتی درآورده است تا کاربر در هر شرایطی بتواند با کتاب همراه باشد. به گفته دیتو، از زمان آغاز به کار این اپ، میزان فروش کتاب‌ها و دریافت سفارشات به 5 برابر سابق رسیده است و بیش از 60 درصد مشتری‌ها نیز از طریق تلفن هوشمند به این کتاب‌ها دسترسی دارند. در حال حاضر سایت آمازون هندوستان حدود 2 میلیون کتاب الکترونیک را در اختیار مردم این کشور قرار داده است. با ورود به این سایت که برای همه سنین و به همه زبان‌ها کتاب ارائه کرده است می‌توانید در کمتر از 60 ثانیه کتاب مورد نظر خود را دانلود کنید.
در کشور توسعه یافته‌ای مانند آلمان نیز وضع کتاب‌های الکترونیک روند رو به رشدی دارد هر چند رقم چندان مناسبی به چشم نمی‌آید. در سال 2012 تنها حدود 4/2 درصد کتاب‌های فروخته شده در آلمان از نوع الکترونیک بودند پس بیشتر مردم به کتاب‌های کاغذی و چاپی گرایش داشته‌اند. رقم فروش کتاب‌های الکترونیک در سال 2013 به حدود 9/2 درصد رسیده است که نشان می‌دهد سرانه خرید کتاب الکترونیک در این سال حدود 4/6 جلد بوده است که از 5/5 جلد آن در سال 2012 اندکی بیشتر شده است. در سال 2013 حدود 4/3 میلیون نفر حدود 5/21 میلیون e-book خریدند که این رقم در مقایسه با سال 2012 که 4/2 میلیون نفر حدود 2/13 میلیون e-book خریدند قابل تأمل است.
البته با فراگیر شدن استفاده از کتاب‌های الکترونیک، مشکلات دیگری سر راه این تکنولوژی سبز می‌شود که از جمله آنها می‌توان به رعایت نشدن قانون کپی رایت و مالکیت معنوی در گوشه و کنار جهان اشاره کرد هر چند بسیاری از کشورها با وضع قوانینی ویژه، تلاش داشته‌اند تا با این مشکل مقابله کنند.
