هنگامی که از آموزش و آموزششناسی- پداگوژی- بهعنوان یک دانش نوین یاد میکنیم، کمتر نامی را در ایران میتوان یافت که در گستره اجتماعی و فرهنگی شناختهشده باشد. با اینکه برخی از این نامها پرچمداران دگرگونیهای ارزشمندی در گستره آموزش در سطح ملی و حتی منطقهای بودهاند اما شوربختانه همین انگشتشمار تلاشگران نیز آنچنان که شایسته و بایسته است، شناسانده نشدهاند. اما رویدادی فرهنگی در نیمههای شهریور ٩٥ امیدی تازه برای پرداختن به زندگی و اندیشههای بزرگان آموزش کشور پدید آورد. این رویداد پردهبرداری از نخستین جلد از مجموعهکتابهای «اندیشهورزان» بود. ناشر اندیشهورزان در بخش سخن ناشر آورده است: «در مجموعهای که جلد نخست آن پیشروی شماست، برآنیم نقش و اهمیت عمل و تجربه اندیشهورزان در حوزه تعلیم و تربیت را مستندسازی کنیم». بیگمان این کار افزون بر اینکه ارزشمند است، میتواند به شکوفایی دانش پداگوژی در کشور یاریرسان باشد و اگر بهدرستی اجرا شود، میتواند زمینهای شود برای تبدیل این دانش به گفتمانی اجتماعی- فرهنگی در کشور؛ آنچه برای توسعه بسیار نیازمندش هستیم. ما در میان تلاشگران آموزشی، کسانی مانند میرزاحسن رشدیه، محمدبهمن بیگی، دکتر غلامحسین شکوهی و... را داریم که هر کدام میتوانند موضوعی ارزشمند و آموزنده در مجموعه اندیشهورزان باشند. امیدواریم این کار ادامه یابد.
اما نخستین جلد اندیشهورزان با عنوان «در تمنای یادگیری/ جلوههایی از زندگی و اندیشههای تربیتی محمدرضا سرکارآرانی» بود. پرفسور سرکارآرانی با دهها نوشته و ترجمه و صدها نوشتار به زبانهای فارسی، انگلیسی و ژاپنی یکی از نامآوران گستره آموزش نوین در جهان کنونی است. با اینکه از گذراندن دوره دکترا و دکترای تخصصی و اکنون استادی دانشگاههای گوناگون ژاپن- یعنی نزدیک به ٢١ سال- در این کشور زندگی میکند، اما هرگز پیوند خویش با سرزمین مادری را نگسسته و با همکاری با دانشگاههای کشور در پی خدمت به ساختار آموزشی میهن خویش بوده و هست.
کتاب «در تمنای یادگیری» را انتشارات «شرکت افست» با همکاری دفتر انتشارات و تکنولوژی آموزشی وزارت آموزشوپرورش در ٣٠٤ صفحه مصور منتشر کرده است. کتاب شامل دو بخش است که بخش نخست آن با عنوان «صدوپنجاه سال زندگی...» به کودکی، نوجوانی و... در ایران تا دوران تلاشهای آموزشی و اندیشگی در ژاپن میپردازد. بخش دوم با عنوان کلی اندیشه، هفت گفتوگو را دربر میگیرد که در آنها به دیدگاهها و اندیشههای ملی و جهانی دکتر آرانی پرداخته شده و کوششهای اندیشگی این پداگوژیست نامدار جهانی را بررسی میکند. پرفسور سرکارآرانی در مقدمه کتاب و درباره تلاشهای درونزا در گستره آموزش بهعنوان بنیان توسعه و البته درباره کتاب میگوید: نسخههای بیرونی اغلب تجربهای به همراه دارند ولی همیشه نسخه درمان نیستند! تجربه صدساله ما نشان میدهد که بعضا «پزشکی بدون درماناند»! جهدی و اندیشهای از درون لازم است. خواندن این کتاب نهتنها برای پژوهشگران در گستره آموزش بلکه برای دانشجویان رشتههای تربیتی، فرهنگیان، و حتی پدرومادرها و بهویژه سیاستگذاران و تصمیمسازان آموزشی کشور سودمند، بلکه ضروری است.