در کل می توان آزمون ها را به دو نوع کلی آزمون های کوتاه پاسخ و آزمون های تشریحی تقسیم کرد. آزمون های کوتاه پاسخ، آزمون هایی هستند که سوالات مطرح شده در آنها به نوعی انتخاب شده اند که پاسخ های کوتاه دارند و نیازی به نوشتن و تشریح موضوع نیست. در عوض آزمون های تشریحی، با هدف بررسی و ارزیابی قدرت تفکر، تجزیه و تحلیل و نیز ترکیب آموخته های دانش آموران، تهیه و اجرا می شوند. آزمون های کوتاه پاسخ اغلب به ارزشیابی داده ها و اطلاعات می پردازند و با هدف ارزیابی دانش، تهیه و اجرا می شوند. از این جهت این آزمون ها برای کلاس های پرجمعیتی مناسبند که باید در کمترین زمان از بیشترین تعداد پاسخگران، امتحان به عمل آید. اغلب آزمون های کوتاه پاسخ قابلیت تصحیح شدن توسط کامپیوتر را دارند به این ترتیب بر خلاف آزمون های تشریحی که ارتباطی بین پاسخگر و آزمونگر از خلال نوشته ها و طرح ایده ها پدید می آید، در این نوع از امتحان ها، رابطه ای بین پاسخگر و آزمونگر وجود ندارد به طوری که یک ماشین نیز می تواند به طور خودکار نتایج آزمون را بررسی و منتشر کند.
معلم های کم تجربه ممکن است بر این باور باشند که تهیه آزمون های کوتاه پاسخ، بسیار ساده تر از آزمون های تشریحی است، اما بالعکس، تهیه آزمون های کوتاه پاسخ گاه بسیار دشوار است زیرا یک آزمون موفق، تکنیک های خاص و نکات فنی پیچیده ای دارد، که تنها از طریق تجربه و مطالعه در طول زمان به دست می آید. گفته می شود که یک آزمونگر حرفه ای تنها در طول روز می تواند بین هفت تا هشت سوال کوتاه پاسخ خوب و مناسب تهیه کند.
در این مجموعه نوشتار به بررسی چند روش آزمون کوتاه پاسخ و نقاط قوت و ضعف هر یک می پردازیم.
آزمون های کوتاه پاسخ
سوالات تکمیلی: پر کردن جای خالی
Completion: Fill- in- the- blank
آزمون هایی که مبتنی بر تکمیل جای خالی با عبارات مناسب هستند، غالبا برای ارزیابی قدرت حافظه دانشجویان در به یادآوری دقیق اطلاعات، اصطلاحات، عبارات و یا نمادها به کار می روند. بهترین کاربرد آنها در سوالات ریاضی است که مراحل رسیدن به پاسخ مد نظر نیست و تنها تاکید روی نتیجه نهایی است. گاه ممکن است عبارت مورد نظر، چندین شکل قابل قبول داشته باشد از این جهت، تنها در صورتی کامپیوتر قادر به تصحیح پاسخنامه ها خواهد بود که شما از قبل تمام شکل های صحیح را که ممکن است دانش آموزان به کار برند، پیش بینی کرده و در برنامه وارد کرده باشید. در غیر این صورت ممکن است با وجود صحیح بودن پاسخ، جواب نوشته شده از نظر کامپیوتر غلط ارزیابی شود.
نقاط مثبت:
- تهیه کردن آن ساده است.
- توانایی به خاطر آوردن لغات، اصطلاحات و به طور کلی دانش را ارزیابی می کند.
- امکان حدس زدن پاسخ را از بین می برد.
- می تواند مفاد درسی بسیاری را در یک بازه زمانی کوتاه بسنجد.
نقاط منفی:
- سطوح بالاتر یادگیری را ارزیابی نمی کند.
- بسیار ساختارمند و غیر قابل انعطاف است (پاسخ همه یا هیچ)
- ممکن است نیاز به لحاظ کردن دستور زبان داشته باشد
- ساختن سوالات مناسب و روشن دشوار است
- ارزیابی نتایج آن به خصوص زمانی که بیش از یک شکل پاسخ صحیح وجود داشته باشد، مشکل است
ساختن آزمون:
- برای پاسخ به هر سوال 30 ثانیه تا یک دقیقه زمان در نظر بگیرید.
- از کلمات دقیق و روشنی برای سوالات استفاده کنید.
- تنها کلمات کلیدی را تبدیل به جای خالی کنید.
- کلمات کلیدی را تنها از وسط یا انتهای یک جمله یا عبارت تبدیل به جای خالی کنید نه از ابتدای آن.
- سعی کنید طول و تعداد کلمات تمام سوالات تقریبا یکسان باشد.
- برای تسهیل تصحیح پاسخنامه ها، تمام جاهای خالی را به صورت ستونی در راست و یا در چپ سطر سوالات قرار دهید
- از لحن کلام یا زبان نا آشنا برای سوالات استفاده نکنید.
*****
ترجمه و تلخیص:
Nilson, Linda.B. (2010). Teaching at its Best. A research-Based Resource for college instructors. 3rd Edition. Jossy-Bass publication
