در گذشته دانشجویان پزشکی که در دانشگاه‌های غیرمعتبر خارجی درس می‌خواندند، می‌توانستند دوره‌های تکمیلی را در دانشگاه‌های ایران بگذرانند و پس از گذراندن این دوره‌ها، مدرک پزشکی آنها مورد تائید وزارت بهداشت قرار می‌گرفت، اما حالا وزارت بهداشت اعلام کرده است که دیگر چنین دوره‌های تکمیلی‌ای در ایران برگزار نمی‌شود و این حرف به این معنی است که دیگر هیچ راهی برای ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاه‌های پزشکی غیرمعتبر خارجی وجود ندارد.
به گفته سلیمان احمدی، رئیس مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت، دانشجویان پزشکی که در دانشگاه‌های خارجی غیرمعتبر درس می‌خوانند، دیگر نمی‌توانند دوره‌های تکمیلی را در ایران بگذرانند.قسمت مهم ماجرا اینجاست که هنوز هم بسیاری از دانشجویان علاقه‌مند به تحصیل در رشته پزشکی، از این قانون بی‌اطلاعند.
احمدی در گفت‌وگو با جام‌جم خاطرنشان می‌کند که با وجود گذشت چند سال از تصویب این قانون، هنوز هم بسیاری از علاقه‌مندان رشته پزشکی به دام دانشگاه‌های خارجی غیرمعتبر می‌افتند و در نهایت هم وقتی متوجه می‌شوند که مدارک فارغ‌التحصیلی آنها در داخل غیرقابل ارزشیابی است، برای ادامه تحصیل در ایران تقاضا می‌دهند، ولی مشکل اینجاست که به دلیل کمبود ظرفیت رشته پزشکی در داخل، نمی‌توانیم برای آنها مجوز ادامه تحصیل در ایران را صادر کنیم.
به بیان دیگر، با وجود آن‌که وزارت بهداشت اعلام کرده است که دیگر هیچ دوره تکمیلی‌ای برای این گروه از دانشجویان برگزار نمی‌کند، اما هنوز هم شمار زیادی از داوطلبان پزشکی گمان می‌کنند که اگر بتوانند در یک دانشگاه خارجی - حتی غیرمعتبر از نظر وزارت بهداشت- درس بخوانند و براحتی از این دانشگاه پذیرش بگیرند، در نهایت می‌توانند پس از گذراندن چند ترم تحصیلی در خارج به ایران بیایند و در نهایت هم بدون آن‌که از سد کنکور گذشته باشند، تحصیلشان را در داخل کشور به پایان برسانند.
رئیس مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت خاطرنشان می‌کند که طی همین سال‌ها که برگزاری دوره‌های تکمیلی پزشکی در ایران لغو شده است، باز هم با شماری از دانشجویان پزشکی روبه‌رو شده است که در دانشگاه‌های غیرمعتبر خارجی درس خوانده‌اند و با تصور گذراندن دوره‌های تکمیلی در ایران، خواستار ادامه تحصیل در ایران بوده‌اند.
به گفته این مقام مسئول، اگر رسانه‌ها در این زمینه اطلاع‌رسانی کنند و به داوطلبان درباره لغو دوره‌های تکمیلی پزشکی در وزارت بهداشت هشدار دهند و از آنها بخواهند که فقط در دانشگاه‌های خارجی مورد تائید وزارت بهداشت درس بخوانند، تعداد این دانشجویان فریب‌خورده به شکل چشمگیری کاهش پیدا می‌کند.سال قبل ظرفیت پذیرش رشته پزشکی در همه دانشگاه‌های دولتی کشور، فقط 4700 نفر بود. یعنی تصور کنید هرساله از بین صدها هزار دانشجوی گروه علوم تجربی که خیلی‌هایشان آرزوی پزشک شدن را در سر می‌پرورانند، فقط همین تعداد محدود می‌توانند رویایشان را محقق کنند.
جالب‌تر آن‌که طی سال‌های اخیر هم معمولا گروه علوم تجربی، بیشترین تعداد کنکوری‌ها را داشته، ولی با این وجود، شانس قبولی در رشته پزشکی، گاه زیر یک درصد است.ظرفیت محدود دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و اقبال گسترده دانشجویان ایرانی برای تحصیل در رشته پزشکی موجب شده که بسیاری از داوطلبان و علاقه‌مندان این رشته، راهی دانشگاه‌های خارج از کشور شوند و آرزوهایشان را در سرزمینی دیگر زنده کنند.اما همیشه هم این تب بالای پزشک شدن، با خوبی و خوشی تمام نمی‌شود و به گفته مسئولان وزارت بهداشت، هم‌اکنون شمار زیادی از دانشجویان ایرانی در دانشگاه‌های خارجی درس پزشکی می‌خوانند، اما در صورت فارغ‌التحصیل شدن هم مدارک آنان مورد تائید وزارت بهداشت نیست.
تکلیف این دانشجویان چیست؟
سیاست جدید وزارت بهداشت برای ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشجویان تحصیل کرده در خارج، سیاست صفر و یکی است. یعنی بر اساس دستورالعمل‌های این وزارتخانه، یا مدرک تحصیلی دانشجویی معتبر است یا اعتباری ندارد و هیچ حالت سومی وجود ندارد. یعنی در حالی که در گذشته، امکان تطابق مدارک تحصیلی برای مدارک صادر شده از سوی دانشگاه‌های غیرمعتبر وجود داشت و داوطلب می‌توانست 80 درصد واحدهای درسی‌اش را در دانشگاه داخلی تطبیق بدهد، اما دیگر چنین امکانی وجود ندارد و مدارک تحصیلی این داوطلبان، فاقد اعتبار است. به تعبیر دیگر، مدارک صادر شده از سوی این دانشگاه‌ها، مورد تائید وزارت بهداشت نیست و در بهترین حالت، دانشجوی فارغ‌التحصیل شده فقط می‌تواند در همان کشوری به طبابت بپردازد که مدرک تحصیلی‌اش را از آنجا دریافت کرده است(البته آن هم به شرطی که حداقل مسئولان وزارت بهداشت آن کشور، مدارک صادر شده از سوی آن دانشگاه را قبول داشته باشند.)
قبل از پذیرش، استعلام بگیرید
تائید نشدن مدارک فارغ‌التحصیلی یک دانشگاه خارجی از سوی وزارت بهداشت، الزاما به این معنی نیست که نحوه تحصیل در آن دانشگاه خیلی ضعیف باشد یا آن‌که دانشجو نمی‌تواند دانش پزشکی را در آنجا بیاموزد، بلکه در همه کشورهای جهان، تصدی شغل حساس پزشکی به ضرورت‌هایی نیاز دارد که یکی از آن ضرورت‌ها، کیفیت بالای آموزش تحصیلات پزشکی است.
یعنی شاید به اعتقاد مسئولان نظام آموزش عالی در یک کشور، آموزش‌های پزشکی در یک دانشگاه خاص مورد تائید و باکیفیت باشد، اما در کشوری دیگر چنین اجماع‌نظری وجود نداشته باشد.رئیس مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت تاکید می‌کند که داوطلبان علاقه‌مند به تحصیل در رشته پزشکی دانشگاه‌های خارجی، قبل از گرفتن پذیرش دانشگاهی به «سایت مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت» مراجعه کنند و از دانشگاه‌های پزشکی مورد تائید وزارت بهداشت مطلع شوند تا یک عمر تحصیل آنها در خارج از کشور به باد نرود و بتوانند بدون دغدغه در داخل کشور به طبابت بپردازند.
البته هر ساله احتمال افزایش فهرست تعداد دانشگاه‌های مورد تائید وزارت بهداشت وجود دارد، ولی احمدی اطمینان خاطر می‌دهد که اگر در سال 93 دانشگاهی مورد تائید وزارت بهداشت باشد و بر فرض در سال 94 مورد تائید این وزارتخانه نباشد، دانشجویان متقاضی سال 93 می‌توانند با خیال راحت و بدون دغدغه در آن دانشگاه درس بخوانند و در واقع نباید دغدغه تائید آن دانشگاه را در سال‌های آینده داشته باشند.
