کودکان در سنین خردسالی به هویت جنسیتی خود پی می برند و خود را در دسته پسران یا دختران جای می دهند. درست است که تفاوت های جنسیتی آن چنان بارز و مشخص نیستند اما به هر حال خطوط باریکی بین توانایی ها و مراحل رشد دختران و پسران وجود دارد. در چهار سالگی معمولا کودکان، جنسیت را بر اساس عوامل ظاهری تشخیص می دهند برای مثال داشتن موهای بلند را مختص خانم ها می دانند و گاه حتی جنسیت افراد را با توجه به تغییر اندازه موهایشان، متغیر می دانند شاید به این دلیل ساده که هنوز متوجه نیستند که جنسیت عنصری ثابت است و با عناصر ظاهری تغییر نمی کند. به عقیده دکتر شارون کارور، استاد روان شناسی دانشگاه کارنگی، کودکان عموما بر اساس کلیشه های جنسیتی، بین انسان ها تمایز قائل می شوند.
پسرها در این حدود سنی، عاشق اتومبیل ها، کامیون ها، ابزار و اسلحه هستند گرچه در این میان نقش طبیعت و تربیت هر دو درکار است. یعنی نه تنها کودکان از نظر وراثتی نسبت به برخی تفاوت های رفتاری و علایق خاص، گرایش ذاتی دارند بلکه تاثیرات محیطی و تربیتی نیز بر علایق و رفتارهای آنان موثر است.
در اینجا می توانیم به چند مورد از خصوصیات پسران اشاره کنیم:
- پسران به طور معمول تحرک بیشتری دارند و دوست دارند فضای بیشتری برای جست و خیز و دویدن داشته باشند. پسران بیشتر از دختران علاقه به بازی با ابزار و وسایل بزرگ دارند و دوست دارند مدام در حال حرکت و فعالیت فیزیکی باشند.
- پسران معمولا به خوبی دختران نمی شنوند و برای اینکه توجه آنها را جلب کنید باید با صدای بلندتری صحبت کنید و یا حتی با حرکت دست، آنها را مورد خطاب قرار دهید. اگر فکر می کنید پسرتان، نسبت به حرفهای شما بی توجه یا فراموشکار است باید از او بخواهید حرف شما را تکرار کند تا مطمئن شوید که به درستی منظور شما را درک کرده است.
- به پسران وقت بیشتری بدهید تا کاری که به آن مشغول هستند را تمام کنند و سپس به فعالیت بعدی بپردازند.
- اگر پسرتان با سایر همسالان خود درگیر می شود و یا زد و خورد اندکی راه می اندازد، نگران نشوید این خصوصیت طبیعی و اقتصای سنی او است. البته که باید راه و روش صحیح ابراز خشم را به او بیاموزید ولی وحشت زده نشوید و فکر نکنید که پسرتان رفتاری وحشیانه و خطرناک دارد.
****
دختران در سنین پیش از دبستان، خیلی آرام تر از پسران هم سن خود هستند آنها موجودات ملوسی هستند که عاشق رنگ صورتی، عروسک ها و پری ها هستند. دوست دارند ساعت ها به داستان پریان و شاهزاده خانم ها گوش کنند. آنها آرام در گوشه ای می نشینند، عروسک ها را دور خود می چینند و مشغول بازی می شوند.
برخی از خصوصیات دختران در سنین پیش دبستانی از این قرار است:
- حتی در سنین پائین نیز، ترشح هورمون اکسی توسین در دختران سبب بروز رفتارهای مراقبت کننده و محبت آمیز که مختص مادران است می شود. دختران دوست دارند از عروسک ها، نوزادان و بچه های دیگر مراقبت کنند آنها اغلب پسران را موجوداتی ویرانگر و بی ملاحظه می دانند که فقط دوست دارند به همه چیز لگد بزنند و ارزشی برای روابط انسانی قائل نیستند.
- مهارت های کلامی مثل دایره لغات، مهارت های ارتباطی، سخن گفتن و زبان آموزی در دختران زودتر از پسران رشد می کند.
- دختران معمولا از تمام حواس خود استفاده می کنند در حالی که پسران بیشتر بر روی حس بینایی خود متمرکز هستند.
- دختران در این سن علاقه زیادی به پدرانشان دارند که نه تنها نشانه ای از محبت به پدر بلکه علامتی از همانندسازی با مادر است.
به طور خلاصه می توان گفت که دختران و پسران تا حدودی از نظر رفتار، علایق و توانایی ها با هم متفاوت هستند ولی شرکت در جمع های دوستانه، بازی با همسالانی از هر دو جنس همراه با مراقبت والدین و مربیان مهدکودک ها به کودکان کمک می کنند با خصوصیات و توانایی های هر دو جنس آشنا شوند و ارتباط سالم و احترام آمیزی در دوران بزرگسالی با یکدیگر برقرار کنند.
****
برگرفته از:
Boyd, Hannah. (2014). Gender Differences: Preschool. Education.com
