می دانیم که کشور فنلاند سالها است که در میان نظام های آموزشی جهان، پیشرو و حائز رتبه اول بوده است. به عبارتی می توان نظام آموزشی فنلاند را موفق ترین سیستم آموزش در جهان به شمار آورد. شاهد بر این مدعا کسب نمرات برتر در انواع آزمون های جهانی توسط دانش آموزان فنلاندی است. دانش آموزان این کشور برای مثال در آزمون PISA سرآمد جهان هستند و نمرات آنها در ریاضی، مهارت خواندن و علوم در صدر جداول قرار دارد. اما جالب است که بدانیم نظام آموزشی فنلاند تفاوت عمده ای نسبت به کشورهای بعد از خود در رده بندی جهان از جمله کره جنوبی و چین دارد.
این تفاوت در میزان آزادی و استقلال و خودشکوفایی دانش آموزان در نظام آموزشی فنلاند است. کودکان فنلاندی در مدارس تحت فشار برنامه درسی متمرکز قرار ندارند و برای بر آمدن از پس امتحانات و آزمون های مختلف علمی و درسی تحت فشار قرار نمی گیرند. دانش آموزان معمولا از یک برنامه درسی آزاد و سیال برخوردار هستند که بر طبق نیازها و علایق شخصی آنها تدوین شده است. بازی، تفریح و شادی جزو لاینفک برنامه درسی کودکان فنلاندی است.
تفاوت در نوع نگرش به بحث آموزش در تمام جوانب نظام آموزشی فنلاند وجود دارد به عبارت دیگر نه تنها چیدمان کلاس های درس، تزئئیات کلاس و مدرسه، رنگ ها و اشیای متنوعی که در مدارس وجود دارد به شکل کاملا خلاقانه ای قرار می گیرند بلکه رویکرد معلمان و دانش آموزان به تحصیل و تدریس نیز تفاوت زیادی با سایر نقاط جهان دارد. فنلاندی ها از پیشگامان ارائه برنامه درسی پیشرو و آوانگارد در جهان هستند برنامه ای که مبتنی بر خلاقیت، انتخاب فردی و شادی است. دانش آموزان فنلاندی برنامه درسی را بر اساس سلیقه و علاقه شخصی خود دنبال می کنند و در پیگیری مواد درسی از استقلال و آزادی برخوردارند.
تکنولوژی نیز نقش مهمی در آموزش فنلاندی ها دارد. مدارس فنلاند با مدرن ترین و به روز ترین تکنولوژی های آموزشی تجهیز شده اند و استفاده از کدنویسی، بازی های فکری، بازی نویسی و طراحی وسایل و ابزار کمک آموزشی مورد تشویق دولت قرار می گیرد و در مدارس مورد استقبال قرار دارد.
به تازگی مدارس فنلاند به صورت سراسری برنامه آموزشی جدیدی را پی گرفته اند که در نوع خود بسیار پیشرو به حساب می آید. در یک اقدام عجیب، نظام آموزشی فنلاند تدریس مواد درسی معمول را کنار گذاشته و دیگر دروسی تحت عنوان شیمی، ریاضی، جغرافیا و تاریخ تدریس نمی شوند. به عبارت دیگر مدارس فنلاند تدریس زمینه های درسی گذشته و سنتی را متوقف کرده و آن را با تدریس موضوعات جایگزین کرده است. برای مثال دانش آموزان دروس کاربردی می خوانند که در آن ها مجموعه ای از دانش و مهارت های متنوع از محاسبات ریاضی پیشرفته تا تاریخ و بازاریابی وجود دارد مثلا درسی تحت عنوان "مدیریت کافه تریا" که در این درس هم از ریاضیات، هم اصول مدیریت و حسابداری، هم زبان خارجه برای ارتباط با جهانگردان و غیره استفاده شده است.
به این ترتیب فنلاند، دروس موضوعی و بین رشته ای را جایگزین زمینه های درسی سنتی نموده است به این امید که دانش آموزان فنلاندی به طور عملی با کاربرد دانش در حیطه فعالیت های روزمره، کار و زندگی خانوادگی و اجتماعی آشنا شوند.
